Zijwieltjes aan een kinderfiets… wie heeft er niet mee leren fietsen? Lange tijd golden zijwieltjes als het ideale hulpmiddel om kleine kinderen te leren fietsen. De wieltjes namen een groot risico weg: dat van omvallen, met de bijbehorende ‘schade’. Laatst las ik dat onderzoek heeft aangetoond dat er een betere manier is om te leren fietsen: de loopfiets. Zonder de risico beperkende zijwieltjes blijken kinderen beter te leren hun evenwicht te bewaren. Blijkbaar creëerden de zijwieltjes een zo veilige omgeving, dat het leereffect verminderd werd.
Agile Leiderschap
Toen ik dit las, moest ik meteen denken aan agile leiderschap. Of dat nu in een Scrum team door een Scrum master wordt uitgevoerd, of in een agile project door een projectmanager of in een agile organisatie door een lid van de raad van bestuur. Binnen agile leiderschap weten we al heel lang dat een loopfiets beter werkt dan zijwieltjes. Oftewel: dat we niet alle risico’s moeten inperken. En dat we streven naar lerende mensen en een lerende organisatie, waarin dus soms fouten worden gemaakt.
Waarbij er natuurlijk wel grenzen zijn. De fouten moeten niet exorbitant grote gevolgen hebben. Sorry, de kernreactor is ontploft, foutje, we zullen er van leren… Dus ergens moeten we wel de vinger aan de pols houden. Kijken hoe het gaat. Dat kunnen we prima doen, wanneer degenen die het werk uitvoeren transparant zijn. Over wat ze gaan doen en over hoe het gaat. Als het dan echt dreigt te ontsporen, kunnen we ingrijpen. Dus als je kleine kindje op zijn of haar loopfiets toch dreigt die drukke weg op te rijden…
Ingrijpen
Dat ingrijpen kan op allerlei manieren. Idealiter grijpen we op zo’n manier in, dat we er met z’n allen toch iets van leren voor de toekomst. Want terugkeren naar de oude micro-managende command-and-control cultuur willen we niet. Wat dat betreft verbaasde mij wat onlangs bij de Belastingdienst gebeurd is. Ik ken de situatie niet compleet, maar als toeschouwer zie ik een autonome eenheid die een fout heeft gemaakt. En wellicht niet heel transparant is geweest in plannen en uitvoering. Dus grijpt de staatssecretaris in op een klassieke manier: onder curatele stellen. Autonomie weg, terug naar het micro-management, command-and-control. Zou dat nou de actie zijn waar de verantwoordelijken bij de Belastingdienst het meeste van leren voor de toekomst?
Expert
